تشخیص سرطان و باکتری از طریق بزاق دهان با فناوری کریسپر
یک ابزار تازه مبتنی بر کریسپر می تواند باکتری را در بزاق دهان ردیابی کند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از نیواطلس، احتمالا به زودی افراد می توانند پس از چکاپ دندانپزشک به اطلاعات بیشتری درباره وضعیت سلامت دهان خود دست یابند.
این ابزار دقیق که «شرلوک»(SHERLOCK)نام دارد، در حقیقت نوعی تکامل یافته از فناوری کریسپر و بسیار سریع تر از روش های فعلی است و احتمالا به ردیابی سریع و درمان بیماری های دهان و غیره منجر می شود.
طی پژوهش محققان انستیتو فورسیت واقع در ماساچوست با استفاده از فناوری کریسپر سعی کرده اند باکتری های دهانی را در ۳۰ دقیقه شناسایی کنند.
بهداشت دهان و دندان یکی از نشانگرهای کلیدی سلامت کلی بدن است. تحقیقات پیشین نشان داده بود میکروارگانیسم های موجود در دهان نقش مهمی در بیماری های دهان و دندان مانند پوسیدگی و بیماری های لثه دارند. همچنین رابطه مستقیمی بین بهداشت دهان و بیماری های دیگر مانند بیماری های قلب و تنفسی، دیابت و سرطان وجود دارد.
فناوری CRISPR تاکنون به دستاوردهای متعددی در حوزه پزشکی زیستی منجر شده است. «شرلوک» نیز یک ابزار تشخیصی است و می تواند ردپای خاص ژنتیکی رمزگذاری شده در هرگونه توالی دی ان ای یا آر ان ای در هر ارگانیسم یا پاتوژنی را ردیابی کند. این ابزار آنزیم های CRISPR-Cas را طوری برنامه ریزی می کند تا نوکلئیک اسید خاصی را ردیابی کنند. آنزیم CRISPR-Cas هنگامی فعال می شود که نوکلئیک اسید شناسایی شود و یک سیگنال فلورسنت تولید کند.
آنزیم Cas۹ به طور کلی در کریسپر به کار می رود. در این پژوهش محققان از آنزیم Cas۱۳a برای هدف گرفتن ۴ باکتری که به بیماری های دهانی منجر می شوند، استفاده کردند. محققان مدعی هستند این نخستین باری است که شرلوک برای ردیابی باکتری های دهانی به کار رفته است.
تنها چیزی که برای استفاده از این ابزار کافی است، یک نمونه از بزاق دهان در لوله آزمایشگاه است. بزاق را می توان آزمایش کرد و نیازی به پاکسازی با فراوری آن قبل از تست نیست. محققان این ابزار نوین را روی ۳۰ شرکت کننده بزرگسال مبتلا به بیماری های پزشکی، دندانی و لثه ای آزمایش کردند و متوجه شدند روش نوین آنها نسبت به وجود باکتری حساس است.
این تست چنان حساس است که می تواند چند ده سلول باکتری از نوع خاصی را در یک نمونه ردیابی کند. محققان توانستند باکتری های خاص را بدون فراوری بزاق ردیابی کنند.
علاوه بر آن محققان از ابزار ردیابی مذکور برای شناسایی ۳ باکتری مرتبط با انواع سرطان، بیماری های گوارشی، قلبی و نورودژنراتیو استفاده کردند. آنها متوجه شدند این ابزار می تواند نشانگرهای مختلف از جمله نشانه های التهاب و سرطان را در بزاق ردیابی کند.