درمان تومورهای بدخیم با سلولهای ایمنی خویشاوند بیمار
محققان پژوهشگاه رویان موفق شدند تحقیقات در زمینه جلوگیری از رشد تومور مغزی با سلول های بنیادی را به نتیجه برسانند و اکنون آماده ورود به فاز ۲ کارآزمایی بالینی هستند.
دکتر مرضیه ابراهیمی مجری طرح «درمان تومورهای مغزی با سلولهای ایمنی» در گفتگو با خبرگزاری مهر گفت: یکی از پروژه‌هایی که در پژوهشگاه رویان در گروه سلولهای بنیادی سرطان پژوهشگاه رویان انجام شد تحقیقات در زمینه درمان تومورهای مغزی بود.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان افزود: هدف از این مطالعات این بود که بتوانیم تومورهای مغزی را با استفاده از سلولهای ایمنی فعال شده بعد از عمل جراحی هدف قرار دهیم.
ابراهیمی اضافه کرد: تومورهای مغزی «گلیوبلاستوما» بسیار بدخیم هستند که با جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی، بیمار، بهبودی کامل نمی‌یابند و متأسفانه بیماران مبتلا، از طول عمر پایینی برخوردار هستند.
به گفته مسئول گروه پژوهشی سلولهای بنیادی سرطان پژوهشگاه رویان، سیستم ایمنی در همه افراد مسئول مبارزه با انواع سلولهای توموری است، چنانچه به هر دلیلی این سیستم کارایی خود را از دست بدهد، امکان بروز سرطان در افراد زیاد خواهد شد.
ابراهیمی با بیان اینکه ما در صدد بر آمدیم تا از قانون طبیعت برای درمان تومور مغزی استفاده کنیم، گفت: به این منظور سلولهای ایمنی را از خویشاوند بیمار جدا کرده و آن را در آزمایشگاه تقویت کرده و سپس در چندین نوبت این سلول‌ها را به ناحیه توموری پس از جراحی تزریق کردیم.
وی افزود: چون بعد از جراحی تومورها رشد می‌کنند از این رو هدف قرار دادن این سلولهای سرطانی با سلولهای ایمنی (نیک سل‌ها) می‌تواند رشد آنها را متوقف کند.
هدف قرار دادن تومورمغزی با سلول ایمنی
این محقق با بیان اینکه مطالعات حیوانی این پروژه به خوبی نشان داد که تومور هدف قرار گرفته و از بین می‌رود و نتایج خوب بوده است، گفت: نتیجه مطالعات انسانی نشان داد تزریق سلول برای بیمار بدون عارضه بوده و ایمن است؛ همچنین مطمئناً سلول درمانی در بقای بیمار تأثیر گذار است. دارودرمانی بر سایر اعضای بدن تأثیرات منفی می‌گذارد، در حالی که عارضه‌ای از تزریق نیک سل‌ها در کارآزمایی دیده نشد.
به گفته ابراهیمی فاز اول مطالعات انسانی این نوع درمان سلولی به پایان رسیده است و پروژه آمادگی ورود به فاز دوم مطالعات بالینی را در انسان دارد تا بتوان اثربخشی دارو را نیز بررسی کرد.
وی تاکید کرد: به منظور انجام فاز دوم و سوم، نیازمند اخذ مجوزهای لازم از کمیته اخلاق وزارت بهداشت و نیز سرمایه گذاری کلان بخش خصوصی در این حوزه هستیم.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان ادامه داد: اگر فاز دوم با موفقیت انجام شود و سازمانهای مجوز دهنده نتایج را بپذیرند سلول درمانی برای بیماران با بدخیم‌ترین نوع سرطان آغاز می‌شود.
ابراهیمی با بیان اینکه جنگیدن با این بیماری در تمام دنیا و در تمام سنین سخت است، گفت: با این پروژه متوجه شدیم که با استفاده از سلولهای ایمنی، سلولهای بدخیم باقی مانده در بدن بیمار را می‌توان از بین برد و جلوی رشد آنها را گرفت. با این وجود باید مطالعه در فاز دوم و بر روی تعداد بیشتری از بیماران مورد بررسی دقیق‌تر قرار گیرد.
تحقیقات درمان تومور با سلولهای ایمنی در کشورهای دیگر
ابراهیمی با بیان اینکه تاکنون چنین تحقیقاتی در کشورهای خلیج فارس و خاورمیانه انجام نگرفته گفت: تحقیقات مشابه در کشورهای آمریکا، ژاپن و آلمان نیز در حال انجام است.
وی با تاکید براینکه درمان‌های مبتنی بر سلول معمولاً بسیار پر هزینه است و علاوه بر اجرای دقیق و علمی، نیازمند حمایت‌های کلان مالی برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب هستند، اعلام کرد که در صورت عدم حمایت مالی قادر به بیمارگیری نیستیم و متأسفانه ممکن است که حتی مطالعه ادامه نیابد.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان گفت: ورود خیرین حوزه سلامت و یا مشارکت بخش خصوصی برای رسیدن به درمان‌های منحصر به فرد در حوزه سرطان ضروری است.
وی ادامه داد: به عبارت بهتر با توجه به افزایش بیماری‌های سرطان در کل دنیا همه کشورها در حال سرمایه گزاری های کلان برای درمان این بیماری هستند. از آنجا که سلول درمانی از جمله روش‌های نوین و با تکنولوژی بالا محسوب می‌شود، کمتر کشوری حاضر به انتقال تکنولوژی آن است چرا که منبع درآمدزایی بالایی برای آن کشور محسوب می‌شود.
محقق پژوهشگاه رویان اضافه کرد: بطور حتم دستیابی به درمان‌های مؤثر سلولی به افزایش سلامت مردم یک کشور بلکه به توریسم درمانی کمک می‌کند. به این ترتیب سرمایه گذاران می‌توانند با امید بیشتری به بازگشت سرمایه خود در این حوزه امیدوار باشند.
ابراهیمی افزود: در فاز دوم و سوم ۲۰-۵۰ بیمار برای اثبات نتیجه تحقیقات وارد می‌شوند. اگر امسال این کارآزمایی آغاز شود می‌توانیم تا پایان سال ۱۴۰۱ نتیجه را مشخص کنیم.