همانگونه که مستحضر هستید آزمایش اسپرموگرام ، یک آزمایش روتین در آزمایشگاه های پاتوبیولوژی و تشخیص طبی می-باشد. متأسفانه روش های قدیمی انجام این آزمایش بدلیل اینکه بسیار وابسته به چشم کاربر می باشد و در آزمایشگاه¬های مختلف و توسط پرسنل مختلف انجام می گیرد ، نتایج قابل اطمینان کاملی نخواهد داشت و در واقع این آزمایش یک آزمایش کیفی محسوب می گردد. در اوایل دهه 1970 میلادی ، محققان به تکنیک جدیدی برای آنالیز اسپرم بر اساس پردازش تصویر دست یافتند . این تکنیک که به تکنیک CASA معروف می باشد که مختصر Computer-Aided Sperm Analysis ( آنالیز اسپرم توسط کامپیوتر ) تعریف گردیده است . در سال های اخیر با توجه به پیشرفت های حاصل در علم کامپیوتر و فراگیر شدن کامپیوتر های PC این تکنیک به یک روش رایج در آزمایشگاه های سراسر دنیا تبدیل شده و تنها روش اتوماتیک جهت آنالیز اسپرم مورد تأیید و تبیین شده WHO 2010 می¬باشد. از مزایای استفاده از این روش می توان از یکسان بودن جواب های بدست آمده از آنالیز اسپرم توسط افراد مختلف ، دقت بسیار بالا و محاسبه کمی و دقیق پارامترهای مورد نظر WHO 2010 ، سرعت بالای انجام آنالیز و ... نام برد. اساس آنالیز داینامیکی اسپرم در این روش به شرح زیر است : ابتدا نمونه اسپرم پس از گذر از مرحله Liquefaction در دمای 37 درجه ، مستقیماً روی یک لام قرار می¬گیرد سپس لام مورد نظر زیر میکروسکوپ قرار گرفته و تصویر فیلد ها توسط یک دوربین به کامپیوتر منتقل شده و توسط نرم افزاری بسیار پیچیده و قدرتمند آنالیز می گردد. نرم افزار ابتدا اسپرم ها را بر اساس اندازه ، اختلاف دانسیته رنگ ، بیضوی شکل بودن و میزان مدور بودن آنها تشخیص داده سپس یک زمان ثابت ( یک ثانیه ) از حرکت آنها فیلم برداری می نماید . در این یک ثانیه در 50 زمان مختلف ( فرکانس نمونه برداری 50 Hz) از محل اسپرم ها نمونه برداری کرده و مسیر حرکتی تک تک آنها را ترسیم می نماید سپس پارامترهایی که ذیلاً توضیح داده شده برای تک تک اسپرم¬ها محاسبه می¬گردد : VCL: Velocity of Curved Line سرعت اسپرم ها در مسیر های واقعی طی شده VAP: Velocity of Average Path سرعت میانگین حرکت اسپرم ها VSL: Velocity of Straight Line سرعت حرکت مستقیم اسپرم ها STR: Straightness = VSL/VAP x 100 درصد مستقیم الخط بودن حرکت اسپرم ها LIN: Linearity = VSL/VCL x 100 درصد خطی بودن حرکت اسپرم ها ALH: Lateral amplitude دامنه نوسانات حرکت اسپرم ها BCF: Beat frequency فرکانس نوسانات اسپرم ها سپس از روی این مقادیر و مقادیری که WHO 2010 برای آنها تعیین کرده ، اسپرم ها را با دقت در سه کلاس حرکتی PR ، NP ، IM کلاس بندی می نماید که : • کلاس PR : اسپرم های با حرکت رو به جلو progressive (or Class A+B +3 Grade 4 ) • کلاس NP : اسپرم های دارای حرکت ولی نه رو به جلو یا Non Progressive ( Grade 2 or Class C ) • کلاس IM : اسپرم های بدون حرکت یا با حرکت نوسانی درجا یا Non motile ( Grade 1 or Class D ) • Round Cell ها : سایر اجزا غیر از اسپرم ( غالباً WBC ) و نیز شمارش اسپرم ها را تحت عنوان Concentration که چگالی یا دانسیته اسپرم ها است با واحد Million/ml گزارش می نماید. در مبحث Morphology اسپرم ها نیز این سیستم از رنگ آمیزی Diff-quick جهت آنالیز مورفولوژی دقیق اسپرمها استفاده می نماید. طول ، عرض ، نسبت طول به عرض و شکل سر اسپرم ها از نظر مورفولوژی بررسی شده و اسپرم ها در دو کلاس Normal و Pathology دسته بندی میگردند . ضمناً طول ، عرض ، محیط و مساحت Neck اسپرم ها و طول و زاویه اتصال Tail اسپرم ها محاسبه شده و گزارش می گردد. و لذا در پایان تمام Defect های اسپرمها در جدولی قابل مشاهده می باشد. این سیستم طبق استاندارد WHO 2010 پارامترهای TZI , SDI , MAI را نیز که از پارامترهای اساسی مورفولوژی اسپرم می¬باشد ، محاسبه و گزارش می¬کند. MAI (the multiple anomalies index) is calculated as the average of pathologies per abnormal spermatozoon. All pathologies of heads, mid-piece and tail are used for calculation. TZI (the teratozoospermia index) is calculated as the maximum of 4 pathologies for every abnormal spermatozoon: one per head, mid-piece , tail and ERC despite the real quantity of pathologies. SDI (the sperm deformity index) is calculated by dividing the quantity of pathologies by the quantity of all spermatozoa (not only abnormal ones). This index includes all pathologies of heads but only one per mid-piece tail. نتیجه گیری : جهت تصمیم گیری در مورد وضعیت اسپرموگرام بیمار مقادیر نرمال به شرح زیر ارائه می گردند: Volume > 1.5 ml pH: 7.2 – 8 Concentration: > 15 M/ml Round Cell: < 1 M/ml PR (Class A + Class B) > 32% PR + NP (Class A + Class B + Class C) or Total Motile > 40% Normal Morphology > 4%